Η στρατηγική «πρώτα η Αμερική» που ακολουθεί ο Τραμπ αναμένεται να ενισχύσει τη φορολογική ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ, ελκύοντας αμερικανικές πολυεθνικές εταιρείες πίσω στη χώρα.
Με τον Ντόναλντ Τραμπ να επιστρέφει στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, οι επιπτώσεις στην ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία αναμένεται να είναι πολλαπλές και ουσιώδεις. Ο Τραμπ επανέρχεται με ισχυρή ατζέντα προστατευτισμού και στόχο την αναγέννηση της αμερικανικής βιομηχανίας, επιδιώκοντας να επαναφέρει θέσεις εργασίας και παραγωγικές μονάδες που είχαν μεταφερθεί σε ξένες χώρες, όπως η Κίνα και το Μεξικό. Αυτός ο προσανατολισμός του προστατευτισμού δεν αποτελεί πλέον μόνο προεκλογική ρητορική, αφού κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του επέβαλε δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, ξεκινώντας έναν «εμπορικό πόλεμο» που επηρέασε σημαντικά τις διεθνείς αγορές.
BMW και η Volkswagen αναμένεται να δεχθούν ισχυρό πλήγμα
Η αναμενόμενη κλιμάκωση των δασμών στις εισαγωγές θα επηρεάσει άμεσα την ευρωπαϊκή αγορά, με την αυτοκινητοβιομηχανία να βρίσκεται στο επίκεντρο. Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η BMW και η Volkswagen, αναμένεται να δεχθούν ισχυρό πλήγμα, με επιπτώσεις που θα επεκταθούν στην αλυσίδα παραγωγής, επηρεάζοντας και χώρες όπως η Ελλάδα, που προμηθεύουν ανταλλακτικά ή στηρίζονται στην ευρωπαϊκή ζήτηση για εξαγωγές. Αυτή η πολιτική θα περιορίσει τις εξαγωγικές δυνατότητες της Ευρώπης προς τις ΗΠΑ και θα πλήξει τη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα.
Η στρατηγική «πρώτα η Αμερική»
Επιπλέον, η στρατηγική «πρώτα η Αμερική» που ακολουθεί ο Τραμπ αναμένεται να ενισχύσει τη φορολογική ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ, ελκύοντας αμερικανικές πολυεθνικές εταιρείες πίσω στη χώρα. Η πολιτική μείωσης της εταιρικής φορολογίας που εισήγαγε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία, ήδη ενθάρρυνε πολλές επιχειρήσεις να μελετούν την επιστροφή τους στις ΗΠΑ. Με την ανανέωση της θητείας του, αυτή η πολιτική θα προσελκύσει ακόμα περισσότερες επιχειρήσεις, μειώνοντας το επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ευρώπη και ειδικά για την Ελλάδα. Για παράδειγμα, μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας ή φαρμακευτικές, όπως η Pfizer και η Amazon, που είχαν εξετάσει επενδύσεις στην Ευρώπη, ενδέχεται να στραφούν και πάλι προς την αμερικανική αγορά, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να χάσει δυνητικά επενδυτικά κεφάλαια.
Προτίμηση στα ορυκτά καύσιμα
Στον ενεργειακό τομέα, ο Τραμπ έχει δείξει προτίμηση στα ορυκτά καύσιμα, μειώνοντας τις αμερικανικές επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Κατά την προηγούμενη θητεία του, απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, υποστηρίζοντας την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η επιστροφή του στο Λευκό Οίκο αναμένεται να συνεχίσει αυτήν την πολιτική, αυξάνοντας την αμερικανική παραγωγή και επηρεάζοντας αρνητικά τις προσπάθειες της Ευρώπης για ενεργειακή αυτονομία και οικολογική μετάβαση. Για την Ελλάδα, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ενεργειακές εισαγωγές, αυτό σημαίνει υψηλότερα κόστη ενέργειας και σημαντικές περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Στο γεωπολιτικό σκηνικό, ο Τραμπ υιοθετεί μια στάση πιο «ανεξάρτητη» από την Ευρωπαϊκή Ένωση και διατηρεί φιλορωσικές απόψεις, οι οποίες ενδέχεται να δημιουργήσουν ανισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Η προηγούμενη απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία είχε ήδη προκαλέσει αστάθεια στην περιοχή, ενώ η προτίμηση του Τραμπ προς αυταρχικούς ηγέτες, όπως ο Ερντογάν, μπορεί να θέσει την Ελλάδα σε αμυντικά μειονεκτική θέση στο Αιγαίο. Αν οι ΗΠΑ μειώσουν τη στρατιωτική στήριξη προς την Ελλάδα ή δεν αντιδράσουν στις προκλήσεις, η χώρα μας θα αναγκαστεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες, επηρεάζοντας τον κρατικό προϋπολογισμό.
Η επιρροή του Τραμπ στα διεθνή χρηματιστήρια αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα ανησυχίας. Στην προηγούμενη θητεία του, οι συχνές και απρόβλεπτες δηλώσεις του είχαν δημιουργήσει μεταβλητότητα στις αγορές. Μπορεί τα χρηματιστήρια και το Bitcoin να ενισχύονται σήμερα, ωστόσο αυτό είναι κάτι το παροδικό. Αν ακολουθήσει παρόμοια πρακτική, η αβεβαιότητα αυτή θα επηρεάσει αρνητικά την ελληνική αγορά και θα κάνει τις ξένες επενδύσεις ακόμα πιο δύσκολες.
Τέλος, η αυστηρή πολιτική μετανάστευσης του Τραμπ, που είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της ροής μεταναστών προς τις ΗΠΑ, μπορεί να μεταφέρει την πίεση για διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρώπη, ειδικά στις χώρες των εξωτερικών συνόρων, όπως η Ελλάδα. Με λιγότερη αμερικανική υποστήριξη, η Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα χρειαστεί να επωμιστούν το βάρος της αυξημένης μεταναστευτικής πίεσης.
